PRACOWNIA CHORÓB RZADKICH
Laboratorium Genetyki UCML
Pokój asystentów Genetyki
2H.002
tel. 22 317 94 78
Pracownia
Sekwencjonowania
2G.058
Pracownia Mikromacierzy
2G.056
tel. 22 317 95 09
Pracownia PCR
2G.059
tel. 22 317 95 15
Zakres działalności:
Pracownia Chorób Rzadkich koncentruje się głównie na diagnostyce postnatalnej chorób i zespołów uwarunkowanych genetycznie, przede wszystkim pacjentów z niepełnosprawnością intelektualną, wrodzonymi wadami i dysmorfią, chorobami rzadkimi i ultra rzadkimi. Laboratorium specjalizuje się w badaniach pacjentów z dziedzicznymi chorobami serca, neurofibromatozą, stwardnieniem guzowatym, neuropatią, rzekomą niedoczynnością przytarczyc, chorobą zakrzepowo-zatorową, hemochromatozą, zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforanowej, zespołem Alporta, nefrokalcynozą, hiperoksalurią, FSGS, zapaleniem trzustki, chorobami tkanki łącznej (zespołem Marfana, zespołem Ehlersa-Danlosa), zespołem Retta.
Współpracujemy z oddziałami klinicznymi UCK WUM oraz Poradnią Genetyczną DSK i CSK, w której zatrudnieni są lekarze specjaliści genetyki klinicznej:
dr hab. n. med. Maria Jędrzejowska
dr hab. n. med. Krzysztof Szczałuba
dr n. med. Anna Kutkowska-Kaźmierczak
dr n. med. Agata Skórka
Badania genetyczne wykonywane w Pracowni Chorób Rzadkich podlegają kontroli wewnątrz- i zewnątrzlaboratoryjnej. Jedną z metod oceny jakości wykonywanych badań genetycznych jest udział w międzynarodowej kontroli prowadzonej przez Europejską Agencję Kontroli Jakości Badań Genetycznych (Genomics Quality Assessment – GenQA) Załączniki certyfikatów:
Wykonywane badania w Pracowni Chorób Rzadkich:
- Porównawcza hybrydyzacja genomowa do mikromacierzy (aCGH) – kariotyp molekularny
Umożliwia wykrywanie wariantów liczby kopii (delecje i duplikacje fragmentów genomowego DNA obejmujące eksony, całe geny lub większe fragmenty chromosomów) oraz braku heterozygotyczności bez zmiany liczby kopii w genomowym DNA.
Wskazania do badania: niepełnosprawność intelektualna, wielowadzie, dysmorfie, autyzm, wrodzone wady serca.
- Multipleksowa amplifikacja sond zależna od ligacji (MLPA)
Umożliwia identyfikację wariantów liczby kopii (delecji i duplikacji) w regionach genomu człowieka reprezentowanych przez zastosowany zestaw sond, poszukujący zmian w zidentyfikowanych miejscach genomu przy podejrzeniu konkretnych jednostek chorobowych. W zależności od kierunku badania dostępne są różne panele MLPA. Do najczęściej wykonywanych należą m.in.:
○ MLPA P021 SMA (rdzeniowy zanik mięśni)
○ MLPA P022 PLP1 (choroba Pelizaeusa i Merzbachera, paraplegia spastyczna typu 2)
○ MLPA P033 CMT1 (zespół Charcota-Mariego-Tootha (CMT), neuropatia z nadwrażliwością na ucisk)
○ MLPA P036/P070 (regiony subtelomerowe chromosomów)
○ MLPA P061 (lissencephaly, heterotopia guzowata okołokomorowa, dysplazja czołowo-przynasadowa)
○ MLPA P073 (zespół nietrzymania barwnika – Incontinentia Pigmenti)
○ MLPA P112 PROS1 (dziedziczna małopłytkowość spowodowana wrodzonym niedoborem białka S)
○ MLPA P241 MODY (cukrzyca MODY typu 1, 2, 3, 5, torbielowatość nerek)
○ MLPA P245/P064 (zespół DiGeorge’a, zespół Williamsa oraz inne zespoły mikrodelecyjne)
○ MLPA P257 TERT-DKC1 (wrodzona dyskeratoza)
○ MLPA P297 (zespoły mikrodelecyjne):
- 1q21.1 (TAR) 5 probes
• 1q21.1 (distal) 6 probes
• 3q29 4 probes
• 15q13 10 probes
• 15q24 4 probes
• 16p13.11 4 probes
• 16p12.1 3 probes
• 16p12.1-p11.2 3 probes
• 16p11.2 (distal) 3 probes
• 16p11.2 (proximal) 4 probes
• 17q12 8 probes
○ MLPA P319 NKX2-1 (zespół mózg-płuco-tarczyca)
○ MLPA P343 (autyzm)
○ MLPA P387 (nefronoftyza, zespół Juberta z wadą nerek)
○ MLPA P446 GALC (choroba Krabbego)
○ MLPA P457 DHCR7 (zespół Smitha-Lemliego-Opitza)
- Metylo-specyficzna multipleksowa amplifikacja sond zależna od ligacji (MS-MLPA)
Identyfikacja wariantów liczby kopii (delecji i duplikacji) oraz nieprawidłowości we wzorze metylacji w regionach genomu człowieka reprezentowanych przez zastosowany zestaw sond, poszukujący zmian w zidentyfikowanych miejscach genomu przy podejrzeniu konkretnych jednostek chorobowych. W zależności od kierunku badania dostępne są różne panele MS-MLPA. Do najczęściej wykonywanych należą m.in.:
○ MLPA ME028 (zespół Pradera-Willi’ego i Angelmana)
○ MLPA ME030 (zespół Beckwitha-Wiedemanna i Silvera-Russella)
○ MLPA ME031 GNAS (rzekoma niedoczynność przytarczyc typu 1b – pseudohypoparatyroidyzm Ib GNAS, Zespół McCune-Albright, postępująca heteroplazja kostna)
○ MLPA ME032 UPD7-UPD14 (zespół Temple, zespół Kagami-Ogata, zespół Silvera-Russella (RSS), disomia jednorodzicielska 7 (UPD7), disomnia jednorodzicielska 14 (UPD14))
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce chorób serca in. kardiomiopatii, kanałopatii, chorób tkanki łącznej, chorób aorty (zespołu Loeysa-Dietza, zespołu Marfana, zespołu Ehlersa-Danlosa), zespołu Noonan, Costello, CFC, Leopard
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS wybranych genów przy zastosowaniu unikalnego panelu 174 genów: ABCC9, ABCG5, ABCG8, ACTA1, ACTA2, ACTC1, ACTN2, AKAP9, ALMS1, ANK2, ANKRD1, APOA4, APOA5, APOB, APOC2, APOE, BAG3, BRAF, CACNA1C, CACNA2D1, CACNB2, CALM1, CALR3, CASQ2, CAV3, CBL, CBS, CETP, COL3A1, COL5A1, COL5A2, COX15, CREB3L3, CRELD1, CRYAB, CSRP3, CTF1, DES, DMD, DNAJC19, DOLK, DPP6, DSC2, DSG2, DSP, DTNA, EFEMP2, ELN, EMD, EYA4, FBN1, FBN2, FHL1, FHL2, FKRP, FKTN, FXN, GAA, GATAD1, GCKR, GJA5, GLA, GPD1L, GPIHBP1, HADHA, HCN4, HFE, HRAS, HSPB8, ILK, JAG1, JPH2, JUP, KCNA5, KCND3, KCNE1, KCNE2, KCNE3, KCNH2, KCNJ2, KCNJ5, KCNJ8, KCNQ1, KLF10, KRAS, LAMA2, LAMA4, LAMP2, LDB3, LDLR, LDLRAP1, LMF1, LMNA, LPL, LTBP2, MAP2K1, MAP2K2, MIB1, MURC, MYBPC3, MYH11, MYH6, MYH7, MYL2, MYL3, MYLK, MYLK2, MYO6, MYOZ2, MYPN, NEXN, NKX2-5, NODAL, NOTCH1, NPPA, NRAS, PCSK9, PDLIM3, PKP2, PLN, PRDM16, PRKAG2, PRKAR1A, PTPN11, RAF1, RANGRF, RBM20, RYR1, RYR2, SALL4, SCN1B, SCN2B, SCN3B, SCN4B, SCN5A, SCO2, SDHA, SEPN1, SGCB, SGCD, SGCG, SHOC2, SLC25A4, SLC2A10, SMAD3, SMAD4, SNTA1, SOS1, SREBF2, TAZ, TBX20, TBX3, TBX5, TCAP, TGFB2, TGFB3, TGFBR1, TGFBR2, TMEM43, TMPO, TNNC1, TNNI3, TNNT2, TPM1, TRDN, TRIM63, TRPM4, TTN, TTR, TXNRD2, VCL, ZBTB17, ZHX3, ZIC3.
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genów:
○ KCNJ2 (rodzinny zespół skróconego odstępu QT, rodzinne migotanie przedsionków, zespół Andersena)
○ TGFBR2 (zespół Loyesa-Dietza)
Zastosowana metodologia: MLPA:
○ MLPA P114 (KCNQ1, KCNH2, KCNE1, KCNE2, KCNJ2) – LQTS
○ MLPA P064 (ELN) – nadzastawkowe zwężenie aorty, zespół Williamsa-Beurena
○ MLPA P065 (TGFBR2, FBN1) – zespół Marfana
○ MLPA P066 (FBN1) – zespół Marfana
- Kompleksowa diagnostyka w kierunku stwardnienia guzowatego
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: TSC1, TSC2
Zastosowana metodologia: MLPA:
○ MLPA P124 TSC1
○ MLPA P046 TSC2
- Kompleksowa diagnostyka w kierunku NEUROFIBROMATOZY (nerwiakowłókniakowatości) i innych RASOPATII
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów:
○ NF1 (nerwiakowłókniakowatość typu 1)
○ NF2 (nerwiakowłókniakowatość typu 2)
○ SMARCB1 (schwannomatoza)
○ LZTR1 (schwannomatoza, neurofibromatoza typu 3, z. Noonan 2 i 10)
○ SPRED1 (zespół Legiusa)
Zastosowana metodologia: MLPA:
○ MLPA P081 NF1 (nerwiakowłókniakowatość typu 1)
○ MLPA P082 NF1 (nerwiakowłókniakowatość typu 1)
○ MLPA P044 NF2 (nerwiakowłókniakowatość typu 2)
○ MLPA P455 LZTR1 (schwannomatoza, neurofibromatoza typu 3, zespół Noonan)
○ MLPA P067 PTCH1 (zespół Gorlina/zespół znamienia podstawnokomórkowego, holoprozencefalia 7)
○ MLPA P472 SUFU (zespół znamienia podstawnokomórkowego 2, zespół Jouberta 32, predyspozycja do oponiaków, rdzeniaków)
○ MLPA P016 VHL (zespół von Hippel Lindau, przyzwojaki, rdzeniaki, guz chromochłonny, rak nerki)
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: VHL
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce upośledzenia naprawy źle sparowanych nukleotydów (CMMRDS), Zespół Lyncha
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: MLH1, MSH2, MSH6, PMS2
Zastosowana metodologia: MLPA P008 PMS2
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: MEN1, RET (rak rdzeniasty tarczycy, guz chromochłonny, MEN1)
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: MEN1
Zastosowana metodologia: MLPA P244 MEN1, MEN4 (CDKN1B), FIPA (AIP)
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce hiperoksalurii
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: AGXT, GRHPR, HOGA1
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce zespołu Alporta
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: COL4A5 – w kierunku wariantu Gly624Asp w zespole Alporta
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: COL4A3, COL4A4, COL4A5
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce FSGS – ogniskowego segmentowego stwardnienia kłębuszków nerkowych
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: ACTN4, INF2, CD2AP, WT1, NPHS1, NPHS2, SYNPO
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: WT1 (guz Wilmsa)
- Zaawansowane badanie genetyczne w chorobie Denta
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: CLCN5, OCRL
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: CLCN5
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: SLC34A1, CLDN16, CLDN19, CYP24A1, VDR, CASR, BSND (zespół Barttera), PKD1 i PKD2 (wielotorbielowatość nerek)
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera: CLDN16, CLDN19 (nefrokalcynoza)
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce zapalenia trzustki
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genów: PRSS1, SPINK1, CFTR, CPA, CEL
- Zaawansowane badanie genetyczne w diagnostyce zespołu niedoboru transportera glukozy (GLUT1), dystonii 9, padaczki
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą NGS genu: SLC2A1
Zastosowana metodologia: MLPA P138 SLC2A1, STXBP1
- Diagnostyka genetyczna choroby zakrzepowo-zatorowej, TIA
Zastosowana metodologia: PCR w czasie rzeczywistym w kierunku: mutacji Leiden genu czynnika V oraz mutacji genu protrombiny G20210A
- Diagnostyka genetyczna w kierunku hemochromatozy
Zastosowana metodologia: PCR w czasie rzeczywistym w kierunku: mutacji genu HFE p.Cys282Tyr i p.His63Asp
- Dystrofia mięśniowa kończynowo-obręczowa typ 2A
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: CAPN3 eksony 3, 4, 11, 20, 21
- Dystrofia mięśniowa kończynowo-obręczowa typ 2D
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: SGCA eksony 2, 3, 5
- Dysplazja diastroficzna, Dysplazje nasadowe
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: SLC26A2 – najczęstsze warianty patogenne (eksony 1-3)
- Dysplazja kręgosłupowo – nasadowa
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: TRAPPC2 – najczęstsze warianty patogenne (eksony 1-3)
- Zespół Crouzona, achondroplazja, hipochondroplazja, dysplazja kostna
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu FGFR3 eksony: 9, 11 – 15
- Zespół Birt-Hogg-Dube
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu FLCN
- Rzekoma niedoczynność przytarczyc typ Ib, Zespół McCune-Albright, postępująca heteroplazja kostna
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu GNAS
- Cukrzyca MODY 2, Torbielowatość nerek
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu HNF1B
Zastosowana metodologia: MLPA P241 MODY 1, 2, 3, 5
- Zespół mózg-płuco-tarczyca
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu NKX2-1
Zastosowana metodologia: MLPA P319 NKX2-1
- Zespół HARP, neurodegeneracja z akumulacją żelaza w mózgu
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu PANK2
- Zespół Robinowa, brachydaktylia typ B1
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu ROR2
- Syndaktylia, brachydaktylia
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu HOXD13
- Holoprozencefalia
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu SHH
Zastosowana metodologia: MLPA P187 HPE
- Dysplazja mezomeliczna Langera, Dyschondrosteoza Lériego i Weilla, niski wzrost związany z SHOX
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu SHOX
Zastosowana metodologia: MLPA P018 SHOX
- Zespół Shprintzena i Goldberga
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu SKI
- Niewydolność spermatogenezy
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu SYCP3
- Zespół Holt i Orama
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu TBX5
- Uogólniona dystonia o wczesnym początku
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: TOR1A
- Zespół Li-Fraumeni, dziedziczny rak piersi i jajnika, rak trzustki
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: TP53
- Zespół Cowden
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: PTEN
- Encefalopatia padaczkowa (PRRT2), dystonia 11 (SGCE), zespół Segawa (TH), dystonia DOPA (GCH1),
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera genu: PRRT2
Zastosowana metodologia: MLPA P099 (SGCE, TH, GCH1, PRRT2)
- Zespół łamliwego chromosomu X
Zastosowana metodologia: PCR: Badanie przesiewowe w celu wykrycia ekspansji powtórzeń (CGG)n w genie FMR1
- Hiperbilirubinemia – Zespół Gilberta
Zastosowana metodologia: Sekwencjonowanie metodą Sangera: badanie liczby powtórzeń (TA)n w promotorze genu UGT1A1
Skład Zespołu Pracowni
Zastępca kierownika Laboratorium
w Pracowni Chorób Rzadkich
dr n. med. Dorota Czapczak
diagnosta laboratoryjny, specjalista laboratoryjnej genetyki medycznej
e-mail: dorota.czapczak[at]uckwum.pl
Diagności laboratoryjni
mgr Katarzyna Siewiera specjalista laboratoryjnej immunologii medycznej
mgr Sylwia Wróblewska-Kabba specjalista laboratoryjnej genetyki medycznej
mgr Marta Kazek diagnosta laboratoryjny
mgr Jakub Pepłowski diagnosta laboratoryjny
mgr Karolina Skubisz diagnosta laboratoryjny
mgr Ewelina Witkowska diagnosta laboratoryjny
Marta Dux diagnosta laboratoryjny