Został ustanowiony w rocznicę pierwszego udanego przeszczepienia nerki, przeprowadzonego w I Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej ( obecnie WUM) 26 stycznia 1966 dla upamiętnienia tego wydarzenie. Jest okazją do zwrócenia uwagi jak niezwykłą wartość ma donacja organów zarówno po śmierci jak i za życia oraz zachęcania do niej. Uświadamianie społeczeństwu, że transplantologia stwarza unikalne możliwości leczenia i ratowania życia chorych, dla których nowy organ jest często ostatnią szansą na zdrowie. Przeszczepianie narządów jest skuteczną, bezpieczną i czasami jedyną metodą leczenia. Narządy od jednego dawcy mogą uratować wiele osób. To święto to także okazja, by apelować do środowiska medycznego o skuteczniejsze zgłaszanie dawców do przeszczepienia. Od czasu pierwszego przeszczepu minęło niespełna 60 lat, w czasie których transplantologia dzięki nauce, wyspecjalizowanym kadrom medycznym, technologii i nowym możliwościom transportu pobranych organów. Oczywistym pozostaje jednak fakt, że ani lekarze ani technologia bez narządów niewiele pomogą. Dlatego tak ważna jest edukacja, która pozwoli pozyskiwać ich coraz więcej i skracać kolejki oczekujących.
W Polsce w 2023 roku przeszczepiono łącznie 1805 narządów. W tym we wszystkich trzech zakładach leczniczych wchodzących w skład UCK WUM 527. (wątroby – 301, nerek – 199 w tym 19 od dawcy żywego, trzustki – 1, serca 13, płuca – 3). Jesteśmy jednym z najprężniej działających ośrodków transplantologicznych w kraju. To u nas na początku zeszłego roku odbył się w Klinice Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby przełomowy zabieg przeszczepienia wątroby od jednego zmarłego dawcy dwóm biorcom. Środowisko medyczne uznało go za początek nowej ery w transplantologii. W UCK WUM wykonywane są również transplantacje wielonarządowe zarówno dorosłych jak i dzieci. Jesteśmy drugim ośrodkiem w Polsce, w którym można wykonywać przeszczepienia serca u dzieci. Będziemy też dążyć do tego, by narządy od jednego dawcy mogły być przeszczepiane w jednym miejscu, bez konieczności transportu oraz do zwiększenia ilości przeszczepień od żywych dawców.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli ktoś za życia nie wyraził sprzeciwu, lekarze mogą pobrać od niego narządy i tkanki, zgoda rodziny nie jest wymagana. Jednak w praktyce lekarze zawsze rozmawiają o pobraniu narządów z najbliższymi zmarłego. Rodzina jednak nie jest pytana o zgodę na przeszczep, ale o to, jaka była wola zmarłego w tej sprawie za życia. Narządy są pobierane od dawcy kiedy zostały już wyczerpane wszystkie możliwości jego leczenia i stwierdzono komisyjnie śmierć mózgową. Osoby, które nie wyrażają zgody, by po śmierci pobrano ich narządy do transplantacji, powinny to zgłosić w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów prowadzonym przez Poltransplant (można to zrobić osobiście, listownie lub przez formularz na stronie internetowej).